Ky mohim i orkestruar, sistematik, ideologjik, publik dhe letrar i gjenocidit duke e quajtur atë si një ‘krim të madh dhe të tmerrshëm’ ngre dilema të shumta psikologjike, morale, etike dhe politike.

Dr. Esad Bajtlal

 

Kur është pa moral dhe parime, 

 nacionalizmi kthehet në një mbulesë

 që fsheh qëllimet e këqija.

Dj. Petrov

 

Në vend që të paraqesin fakte, argumente dhe dokumente, botimet e shumta të së djathtës së sotme më shumë trillojnë në mënyrë të qëllimshme dhe bëjnë thashetheme të motivuara ideologjikisht, si dhe nuk pranojnë dhe mohojnë me vetëdije një ngjarje të vërtetë historike. Më saktësisht, mohimi i gjenocidit bëhet duke shkruar për një krim ‘të madh’ dhe të tmerrshëm’. Detyra e këtyre ‘librave’ nuk është të jenë Libra – mjet ose mënyrë për përhapjen e një të vërtete shkencore – por falsifikime që, nëpërmjet një libri, mbjellin, ruajnë dhe ndajnë qëndrime ideologjike të djathta.  Në këtë mënyrë, për audiencën jo kritike, Srebrenica mund të jetë gjithçka, përveç asaj që është në të vërtetë – një vend gjenocidi dhe vendi më i madh i ekzekutimit ‘në Evropë që nga Lufta e Dytë Botërore’.

Ky mohim i orkestruar, sistematik, ideologjik, publik dhe letrar i gjenocidit duke e quajtur atë si një ‘krim të madh dhe të tmerrshëm’ ngre dilema të shumta psikologjike, morale, etike dhe politike, duke vënë në dyshim kuptimin dhe rëndësinë e strukturave politike të cilat nuk e shohin një ‘krim të madh’ si problem. Që do të thotë: kemi kryer një ‘krim të madh’, ‘një krim të tmerrshëm’ – po çfarë? Kështu, strukturat që nuk e shohin një krim ‘të madh’ dhe ‘të tmerrshëm’ si një veprim njerëzor të papranueshëm, por në mënyrë indirekte e pranojnë atë si të padiskutueshëm dhe të mirëqenë.  Është një lloj inercie konstante e praktikës së tyre historike, e cila nuk i bën ata të ndihen keq, as nga ana njerëzore dhe as qytetare. As të ndjejnë përgjegjësi morale për fshehjen, mbrojtjen dhe vlerësimin e autorëve të atij ‘krimi të tmerrshëm’.

Sidoqoftë, iluzionet dhe mohimi i vazhdueshëm janë një gjë dhe realiteti është krejt tjetër. Sepse dialektika e jetës ka logjikën e saj të pashkruar. Domethënë, pikërisht fshehja e asaj që është kryer (disa varreve) zbulon se sa e padobishme ishte ajo sjellje e pabesë. Nga ana tjetër, ligjërimi i vazhdueshëm i gënjeshtrave publike të së djathtës ideologjike shfaqet pa dashje në pankarta gjigante në stadium:

Thikë, tela, Srebrenica

 ose

Pazar, Vukovar i ri

dhe Sjenica, Srebrenica e re

që është një njohje e qartë, e nënkuptuar e asaj që mohohet në mënyrë të vazhdueshme nga strukturat politike, institucionet zyrtare qeveritare, ideologët dhe për të cilën tregon shumë kujdes komunitet akademik (SANU), i cili nuk kujdeset as për etikën elementare të profesionit të tij të nderuar.

‘Apokalipsi zombie’ i patologjisë së banderolave ogurzeza dhe kërcënuese nxjerr qartë në pah pikërisht atë që politikanët e mëdhenj të krahut të djathtë fshehin me kujdes në aspektin ideologjik. Më saktë, ne jemi dëshmitarë të ‘një rrjeti të thurur nga qeveria, linjave që na lidhin me teknologjinë, maskave semiotike të trillimeve mediatike’, ‘dhe një turme të tërbuar zombiesh’ (G.H. Fernandes). Ne po dëshmojmë një përsëritje të gjenocidit të tifozëve të futbollit, një përsëritje të dukshme të tij, identifikimin publik dhe mbi të gjitha, përkrahjen në mënyrë të hapur.  Në këtë kontekst, banderola ‘Thikë, tela, Srebrenica’ është një përsëritje e projektuar në mënyrë provokative që të shqetëson dhe që ndërmjetëson gjenocidin fillestar me vendim gjykate, thekson thelbin e tij, me qëllimin e qartë për ta ‘transferuar’ dhe për ta kryer atë përsëri.

Shtrirja e shkatërrimit moral ilustrohet më së miri nga fakti se diçka e ngjashme me karakteristikat e pakonceptueshme të saj, bëhet e papranueshme edhe për ndërgjegjen më bazike të kriminelëve.  Ndërgjegjja e vrasësve të pashpirt, një prej të cilëve (pa dyshim personazh letrar), duke pranuar vrasjen e një njeriu të pafajshëm, në një çast kthjellimi, tregon shenja pendese: ‘Nuk ndihem fajtor pse e bëra, por ndihem fajtor pse nuk ndihem keq.’  Në kuptimin njerëzor, qytetar dhe të vlerës së fjalës, bëhet fjalë pikërisht për këtë. Për rrëfimin përfundimtar të mëkateve dhe pendesës së pashmangshme njerëzore për atë që është bërë. Por kjo është pikërisht ajo që i mungon veshit ideologjik, mohues dhe të pandjeshëm të etno-politikës së djathtë dhe të fuqishme autike.

Për fat të keq!

Sapienti sat!

 

Dr. Esad Bajtlal, ka bërë doktoraturën në Fakultetin e Filozofisë në Sarajevë; pedagog, publicist, redaktor në media të shumta elektronike dhe të shkruara