Integrimi europian është një proces gjithnjë e më masiv, i individualizuar i “votimit në këmbë” – zhvendosja e të rinjve nga rajoni në ato vende të Europës dhe botës që kanë mungesë të fuqisë punëtore dhe tepricë të parave.

 Voja Žanetić

Çdo prind përjeton momentin e vështirë, por në të njëjtën kohë edhe të gëzueshëm, që fëmija i tij pushon së besuari në ekzistencën reale të Santa Claus. Pa dyshim, dhe në të njëjtën kohë për fat, koha e ndodhjes së asaj kthese në jetën e të rinjve nuk mund të përcaktohet saktësisht, sepse për disa kohë fëmijët, për arsye fitimprurëse, besojnë se një burrë me mjekër u lë dhurata për Krishtlindjet ose Viti i Ri – dhe me ndihmën e një sajë fluturuese të tërhequr gjithashtu nga dreri fluturues. Dhe në fund të atij procesi të dyanshëm të mashtrimit, Santa Claus përmendet vetëm simbolikisht, si një shenjë e thjeshtë respekti për periudhën e rritjes. Dhe të gjithë e dimë që e kemi gënjyer veten që në fillim, por heshtim për hir të vazhdimit paqësor të dashurisë dhe harmonisë reciproke. Dhe ndoshta Santa Claus do të vijë akoma.

Sepse shpresa buron e përjetshme.

* * * * *

Për të mos i mërzitur lexuesit me një parodi të kësaj historie për Santa Clausin – i cili do t’u sillte dhurata fëmijëve nëse ata kanë qenë të mirë dhe kanë plotësuar kushtet e tij – do të kalojmë menjëherë te teza se historia e anëtarësimit në BE me kalimin e kohës bëhet një përrallë dhe në të cilën gjithnjë e më pak banorë të afërsisë sonë besojnë. Dhe për hir të dhuratave fitimprurëse, të cilat ende mund të merren nga Brukseli dhe rrethinat e tij, të gjithë pretendojnë se është njësoj si kur, p.sh., Bullgaria dhe Rumania u pranuan në BE me procedurë emergjente. Dhe se vendet e Ballkanit Perëndimor – të cilat gjithsesi nuk janë shumë të afta dhe të gatshme për integrim – do t’i kapërcejë një fat i tillë përrallor.

Në këtë pikë duhet të shtojmë se pak ditë më parë u bë e ditur se aktualisht ka rreth 230 mijë vende të lira pune në Austri. Për ata që sapo mbarojnë shkollën e mesme apo universitetin, kjo pikë e të dhënave dhe të ngjashme që vijnë vazhdimisht nga Europa, është një sinjal i qartë se duhet të marrësh pasaportën dhe të kërkosh lumturinë ku ka punë dhe ku puna është e paguar mirë. Tani le ta transferojmë këtë në temën e këtij numri, dhe ky do të ishte qëndrimi i brezave të rinj këtu ndaj euroskepticizmit dhe europozitivizmit. Mund të konkludohet se të moshuarit mund të kenë ende pak arsye për të besuar në Santa Claus të Brukselit, por të rinjtë kanë shumë më pak. Kjo nuk është e çuditshme, sepse hyrja e një vendi të tërë në Bashkimin Europian nuk është shumë shqetësuese për dikë që mund të hyjë në të njëjtën hapësirë ekonomike dhe politike individualisht dhe me iniciativën e tij; shfaqja e pasaportës në pikën kufitare dhe gjetja e një pune pothuajse menjëherë pas kësaj.

* * * * *

Në kohët e lashta, kur një biletë avioni me një drejtim, për shembull, në Stokholm, nuk kushtonte as 50 euro, ndryshimet politike mund të ishin menduar dhe menduar shumë. Në ato rrethana, brezat e rinj, të etur për një të ardhme më të mirë, punuan aktivisht për realizimin e kësaj të ardhme brenda territorit të tyre. Protestat, votimi, presioni mbi të moshuarit, madje edhe revolucionet – kishte një gamë të gjerë mundësish me të cilat gjeneratat e reja krijuan një botë personale dhe, rrjedhimisht, një botë të përmirësuar kolektive. Në këto vite të këtij shekulli, të gjitha ato opsione janë ngushtuar në një fjalë: mirupafshim. Vendet e rajonit, territoret e të cilave u luftuan me pasion dhe gjak pas rënies së Murit të Berlinit, i shohin të rinjtë e tyre gjithnjë e më shpesh vetëm gjatë pushimeve dhe në sezonin e pushimeve, kur kthehen, për shembull, nga i njëjti Berlin. Kjo me kusht që komunikimi të mos reduktohet vetëm në mesazhe, video thirrje dhe foto në Instagram. Integrimi europian është, pra, një proces gjithnjë e më masiv i individualizuar i “votimit në këmbë” – zhvendosja e të rinjve nga rajoni në ato vende të Europës dhe botës që kanë mungesë të fuqisë punëtore dhe tepricë të parave. Dhe në pyetjen se çfarë mendojnë të rinjtë për procesin e integrimit të Rajonit në BE, përgjigja mund të jetë – e njëjtë si Santa Claus. Vetëm pleqtë heshtin për këtë dhe sepse shpresojnë që rinia një ditë të kthehet. Për shembull, kur të na pranojnë në BE.

Shpresa, siç thamë, të burojë e përjetshme/