Atletët janë për politikanët një lloj faturë morale korrigjuese për mallrat që prishen të blera nën banak. Dëshmi se arritjet e tyre politike bazohen në talentin, punën e palodhur, stërvitjen këmbëngulëse dhe aftësitë përsosëse.

Voja Zanetic

Përpara se t’i përgjigjemi pyetjes për nevojën për ndonjë lidhje midis sportistëve tanë dhe politikës sonë, disa statistika…

Në analizën e tij më të fundit, faqja relativisht e besueshme ResearchAndMarkets.com vlerëson se vlera e tregut global të sporteve do të rritet në 501.43 miliardë dollarë në vitin 2022, nga 354.96 miliardë dollarë që vlerësohej në të kaluarën. Disa burime më pak të besueshme vlerësojnë se kjo shifër shkon deri në 700 miliardë lekë. Tregtia botërore e armëve, për shembull, arrin në 531 miliardë euro.

Nga prodhimi dhe blerja e atleteve, trajnerëve të futbollit, fanellave dhe tutave, deri te tregtia e atyre që i veshin, plus nga biletat, reklamat dhe të drejtat e transmetimit – sportet dhe gjithçka rreth tij përbën, të themi, pak më pak se 1% të GDP botërore. E gjithë Australia përbën 2%, kontinenti Afrikan 2,9%. Mjeshtëri sportive, pikërisht aty.

* * * * *

Pra, nëse po flasim për atletë, ne në fakt po flasim për pjesët më të dukshme dhe për rrjedhojë më të njohura të një industrie të madhe. Më të famshmit prej tyre janë heronjtë tanë të Marvel të jetës reale, superfuqitë e të cilëve janë pak më të natyrshme. Përveçse kur bëhet fjalë për aftësitë e mbinatyrshme të fitimit: Le Bron James do të ketë kursyer 127 milionë dollarë të mbinatyrshme vetëm këtë vit, Lionel Messi dhe Cristiano Ronaldo pak më pak. Në mënyrë që sportistët më të mirë të fitojnë para, ata as nuk duhet të luajnë sport – Roger Federer do të fitojë 86 milionë euro në vitin 2022 pa e lëkundur raketën. Spider-Man dhe Hulk nuk kanë asgjë mbi të.

Dhe duke folur për superfuqitë, ka një që është shumë e rëndësishme për botën në të cilën jetojmë dhe që është baza më e rëndësishme për mbijetesën civilizuese. Respektimi i rregullave. Top sportistët kanë popullaritetin që kanë për faktin se ne besojmë se asnjë nga ata që admirojmë nuk bëhet më i mirë se të tjerët falë lidhjeve dhe njohjeve, të drejtave të trashëgimisë, përkatësisë partiake apo korrupsionit. Në jetën tonë të zakonshme, në të cilën ne të tjerët konkurrojmë në një mënyrë ose në një tjetër, gjërat zakonisht janë të kundërta me sportin. Merrni si shembull politikën. Në politikë, dikush arrin në majë falë një sërë posterash të vendosur më parë, dhe në sport, posterat krijohen vetëm kur arrin majat. Dhe kur bëhet fjalë për rregullat që përmendëm më lart, në politikë, fituesi duhet t’i krijojë ato.

* * * * *

Sportet, ashtu siç janë, priren të jenë ideale si një plotësues etik pervers i politikës. Njerëzit, paratë e prekshme të të cilëve bazohen në suksese të prekshme brenda kornizës së rregullave të prekshme, kanë lindur për të ndihmuar ata, situata e të cilëve, në përgjithësi, është krejtësisht e kundërt. Kur shohim sportistë të afërt me politikanë, më së shumti shikojmë jetën që mund të kishim bërë, por nuk ishim të suksesshëm sa duhet, duke qëndruar pranë jetës që po bëjmë, por që nuk duhet të bëjmë.

Atletët janë për politikanët një lloj faturë morale korrigjuese për mallrat që prishen të blera nën banak. Dëshmi se arritjet e tyre politike bazohen në talentin, punën e palodhur, stërvitjen këmbëngulëse dhe aftësitë përsosëse. Gjë që mund të jetë e vërtetë, përveçse sporti që ata luajnë është më i largëti nga lojërat e ndershme. Dhe gjyqi shpesh ndodh vetëm në fund, jo gjatë lojës.

* * * * *

Në këtë afërsi tonën, siç ndodh me çdo gjë, ka një problem shtesë për sa i përket sportit: mungesa e parave. Prandaj, sportistët më të mirë këtu janë kryesisht mallra të eksportuara dhe me taksa të ulëta, dhe ata që qëndruan këtu kanë disa personazhe të çuditshëm që brohorasin prej tyre në mënyrë të organizuar – legjenda thotë se këta djem gjithashtu shpesh tregtojnë mallra të tjera me tatime të ulëta. Politika është, me sa mund të themi, në një distancë të sigurt. Atëherë, pse atletët më të mirë këtu – ndonjëherë atletët më të mirë në botë – janë shpesh afër politikanëve vendas që ndonjëherë duken të jenë më të këqijtë në botë? Përgjigja për këtë pyetje, të cilën e bëmë në fillim, është e njëjta që mund të jetë e vlefshme për të gjithë botën; vetëm aq më tepër në afërsinë tonë rajonale. E shkurtër, e qartë dhe e thjeshtë, pas një analize të thellë, përgjigja është:

Nuk kemi asnjë ide.