Dhe sa shtrenjtë do të na kushtojë të mendojmë se qytetërimi qëndron mbi gratë fshatare nga tabelat e qytetit. Dhe jo mbi zonjat nga fshati.

Voja Žanetić

Gjëja më e çmendur që dikush mund të mendojë do të ishte të fillonte një editorial serioz me dy reklama të pasurive të paluajtshme. Epo, për adhuruesit e çmendurisë, ky është vendi ku mund të lexoni diçka të tillë. Më duhet të theksoj se reklamat e mëposhtme janë origjinale dhe aktualisht aktive – ato janë gjetur javën e kaluar në Serbi (dhe të njëjtat mund të gjenden kudo në afërsi).

Ja ku i keni.

* * * * *

Shpallja e parë: “Fshati Vuçiq fare pranë Rača Kragujevackes në rrugën për Kragujevc, i bukur dhe i gjallë. Ka truall prej 1400 m2, me shtëpi, hambare, objekte ndihmëse… E përshtatshme për hapje biznesi, sepse aty ka uje dhe rrymë buzë rrugës dhe i përshtatshëm për banim. Mundësi blerja e një fushe prej 1.6 hektare për 70€ per 100m2! Cmimi për shtëpi – 22000 euro.”

Reklama e dytë: “Ndërtimi i ri, Novi Beograd, 84m2, 4.0: Kompleksi luksoz u ofron qiramarrësve të tij të ardhshëm një dimension krejtësisht të ri të jetës komode familjare. Në ndërtim janë përdorur materialet më moderne dhe me cilësi të lartë; apartamenti ndodhet në katin e tretë ideal, ka pamje nga tre anët. Në cmim përfshihet një hapësirë garazhi 15m2 në garazhin e pallatit. Çmimi 300.000 €. Komisioni i agjencisë për blerësin – 2%.“

* * * * *

Mund t’i japim fund çdo diskutimi për fshatin, por edhe për gratë rurale – gjë me të cilën po merremi këtë javë – duke kërkuar nga lexuesit tanë të respektuar të rilexojnë dy reklamat e mësipërme, pastaj të mendohen pak dhe pastaj t’i lexojnë ato përsëri dhe përsëri një herë ata kanë menduar për të. Por nuk është e drejtë që historia të përfundojë këtu, ose të mos ndihmojë me të menduarit.

Po, dy botë të ndryshme dhe të kundërta zhvillimore të kohërave në të cilat jetojmë po përplasen pikërisht para syve tanë. Bota në rritje është ajo e qytetit, ku jetoni i rrethuar nga materialet më moderne dhe në, imagjinojeni, katin e tretë ideal. Bota rurale, ajo që po zhduket me shpejtësi, është – siç thotë kronisti i saj i reklamave – e mirë për biznes. Pjesa për të qenë e shkëlqyer për të jetuar u shtua në mënyrë modeste, meqë ra fjala. Ashtu siç është e përshtatshme.

Në botën urbane, ne të tjerët, të vdekshmit, po shikohemi nga gra “ideale” të tonifikuara dhe të fotoshopuara, të zbukuruara dhe të rafinuara estetikisht sipas të gjitha standardeve të konsumatorit dhe të kujdesit për veten nga tabelat e rrugëve. Në botën rurale, nuk ka billborde (apo rrugë) – përkundrazi, ka gra që zgjohen herët dhe punojnë gjithë ditën në bujqësi, duke vrapuar nëpër rrugë, të rrënuara nga pakujdesia, pafundësisht larg jo vetëm salloneve të bukurisë dhe fotografëve me filtra, por shpeshherë edhe kopshteve, shkollave, qendrave shëndetësore, postave dhe bankave. Në një numër të madh rastesh, këto zonja janë larg nga të rejat: popullsia rurale, mesatarisht, është plakur ndjeshëm në dekadat e fundit. Qytetet vendase të uritura për punë dhe punëtorët e huaj mysafirë kanë tërhequr si të rinjtë ashtu edhe familjet e reja nga jeta e vështirë dhe e paguar keq në fshat. Fshati është kryesisht i vjetër, e po ashtu edhe gratë në të.

Sa më sipër nuk po i ndihmojnë as fasulet nga Kirgistani, patatet nga Holanda, bizelet hungareze, hudhra kineze, lajthitë turke, marulet nga Italia, mollët dhe dardhat nga Polonia… Gjithnjë e më pak mund të prodhohen në fshatrat e afërsisë sonë pa qenë më e lirë diku në botën e madhe, qoftë për shkak të subvencioneve apo teknologjisë. Në fakt, nuk është më çështja se kush – përfshirë gratë – jeton në fshat, por si është ende fshati i gjallë në përgjithësi?

* * * * *

Do ta mbyllim këtë editorial me një llogaritje banale dhe të dhimbshme. Një metër katror i një apartamenti në atë pallat të ri në qytet, pa komision agjencie, është 250 herë më i shtrenjtë se një metër katror i një familjeje në një fshat dhe 5100 (pesë mijë e njëqind letra) herë më i shtrenjtë se një. metër katror tokë arë afër atij fshati. Me siguri diku mes këtyre dy shifrave është edhe një tregues numerik se sa herë jeta e grave që jetojnë në fshat, në një afërsi që sjell jetë në çdo vend, është më e vështirë se çdo gjë që mund të imagjinohet në jetë dhe për jetën. Dhe sa shtrenjtë do të na kushtojë të mendojmë se qytetërimi mbështetet mbi gratë fshatare nga tabelat e qytetit, dhe jo mbi zonjat e fshatit.