Етничките малцинства денеска се сила која придонесува во албанското општество за консолидација на демократијата во земјата.

Арјана Мучај

Од антрополошка гледна точка, Албанците имаат медитерански особености. Според нашите информации, границите поставени во 1913 година не се променети до ден-денес. Според статистичките податоци низ годините, во 1923 година населението било 804 илјади жители, во 1938 година 1.040.000 жители, а во 1979 година 2.600.000 жители. Според официјални извори во Албанија живеат 3.200.000 луѓе.

За време на последната војна меѓу балканските земји, населението се селело на други територии. Во Албанија најголемо етничко општество е албанското, кое има свој национален идентитет. Со него со години живеат помали етнички општества, како население од Грција, Северна Македонија, Бугарија, Србија, Црна Гора. Етнокултурната реалност ни кажува дека Албанците живеат со чувство дека потекнуваат од „највисоката култура на оваа земја“, но и покрај тоа, фрустрацијата во врска со „другите“ кај Албанците не ги поставува парадигмите на предрасудите или националистичките фантазии што се забележуваат во другите земји на Балканот.

Албанците не мислат дека етничките малцинства кои живеат кај нив треба да се вратат во земјите од каде што дошле и каде што имаат своја култура и мајчин јазик. Етнокултурната реалност ни покажува колку добро се почитуваат обредите и обичаите, верските убедувања на сите општествени групи, без никакви предрасуди или дискриминација. Албанската политика кон овие етникуми е многу толерантна во однос на нивниот национален идентитет. Не им се заканува на етничките малцинства да ги отфрлат нивните традиции, култура и јазик, како што е случајот во соседните земји како Грција, Србија итн.

Според теориите на идентитетот, претставниците на различни етнички групи се почувствителни околу идентитетот на нивните групи. Етничките малцинства денеска се сила која придонесува во албанското општество за консолидација на демократијата во земјата. Сите се согласуваат дека во модерната ера во која живееме, имплементацијата и почитувањето на правата на етничките малцинства е клучот за успех за општеството кое сака да стане дел од Европската унија.

Елементите како јазикот, религијата, традицијата, културата на етничките малцинства се составен дел од развојот на албанското општество во овие години. Владините политики се фокусираа на разбивање на предрасудите кон овие етникуми, но иако велиме дека сме општество кое го прифаќа напредокот, сепак ги имаме ромските малцинства кои сè уште не се пронашле во својот идентитет. Овие малцинства сè уште се сметаат за презрен дел од албанското општество.

Со голо око можеме да видиме како ги одбиваат да добијат квалитетни услуги, гарантирани од државата. Предрасудите кон оваа етничка припадност постоеја, но се продлабочија. Употребата на термините како „циган“ најдобро го покажува вистинското лице на реформите што се направени или проектите добиени во име на оваа етничка група во земјата.

Сепак, стереотипите кои со години се присутни кон оваа етничка припадност најдобро ја покажуваат благодарноста што ја дава албанското општество. Она што вреди да се истакне е дека младите, според добар дел од спроведените студии, покажуваат дека лесно комуницираат меѓу себе, но и дека немаат презентирано проблеми меѓу етничките односи во Албанија. Како заклучок, Конвенцијата за заштита на правата на етничките малцинства не е доволно призната, па ги задолжува државните институции кон своите граѓани за несоодветно информирање на етничките малцинства на албанска територија.

 

Арјана Мучај дипломирала на Универзитетот во Тирана за општествени науки. Студиите ги продолжила во Софија, Бугарија и има 21-годишно искуство како предавач