Humbja e një pune është një situatë shumë e vështirë dhe stresuese për t’u përballur, veçanërisht kur jetoni në një mjedis ku ka pak mundësi për të gjetur një punë të re. Pastaj zhvillohet frika më e madhe e natyrës ekzistenciale dhe pyetja më e zakonshme që i bëni vetes është – po më pas çfarë?

 Marina Tucović

Në fillim të viteve 1990, kur mbarova universitetin, mendova se do të gjeja një punë në këtë fushë dhe do ta kaloja jetën time të punës në një nga kompanitë e industrisë së tekstilit. Megjithatë, siç ndodh shpesh në jetë, planet dhe realiteti ndryshojnë.

Periudha e tranzicionit në vend pati mbyllje masive të kompanive të tekstilit, përfshirë kompaninë ku punoja, dhe kështu humba punën pas 15 vitesh. Humbja e një pune është një situatë shumë e vështirë dhe stresuese për t’u përballur, veçanërisht kur jetoni në një mjedis ku ka pak mundësi për të gjetur një punë të re. Pastaj zhvillohet frika më e madhe e natyrës ekzistenciale dhe pyetja më e zakonshme që i bëni vetes është – po më pas çfarë?

Pas përpjekjeve të shumta për të punuar në kompani private, dhe zhgënjimeve të mëdha që shoqëruan këto eksperienca pune, mora një ftesë nga kryetarja e bordit të Qendrës së Grave të Uzhicës, Radmila Gujanicic, për t’iu bashkuar ekipit të tyre për fuqizimin ekonomik të grave nga grupet vulnerabël.

Detyra ime brenda atij ekipi, duke pasur parasysh përvojën time të punës dhe profesionin që isha, ishte të hartoja një program për fuqizimin ekonomik të grave që nuk janë konkurruese në tregun e punës.

Dhe kështu, lindi ideja e një programi të grumbullimit dhe riciklimit të tekstilit. Tani, 11 vjet më vonë, aq kohë sa është dashur për të zhvilluar këtë program, mund të them se kjo thirrje ka ndryshuar jetën time. Në fillim ishte thjesht një ide pa asnjë infrastrukturë për realizim (hapësirë, fonde, njerëz dhe gjithçka tjetër që është e nevojshme për zhvillimin e një biznesi), dhe krejtësisht e paqëndrueshme nga pikëpamja financiare. Për mua, megjithatë, ishte një sfidë e madhe profesionale dhe një mundësi që nuk doja ta humbisja.

Kur punon në kuadër të ekonomisë solidare në Serbi dhe zhvillon një program që është inovativ dhe në të njëjtën kohë ndihmon gratë e tjera në situata të ngjashme, atëherë nuk mund të heqësh dorë; sfidat nuk janë më pengesa, por një nxitje për të ecur vazhdimisht përpara. Në vitet e para të punës për zhvillimin e programeve, shpesh thoja me vete se isha një sipërmarrëse e tentuar. Çmimet dhe mirënjohjet e para, si dhe besimi dhe mbështetja e ekipit në momente të vështira, janë treguesit më të mirë se po bëni diçka të mirë, jo vetëm për veten tuaj, por edhe për të tjerët.

Sot, Retex është i njohur në rajon si një sipërmarrje e përbashkët që merret me përzgjedhjen parësore të mbeturinave të tekstileve, riciklimin (prodhojmë çanta, lodra për fëmijë dhe shumë produkte të tjera tekstili të mbeturinave), duke dhuruar tekstile të përdorshme për njerëzit me disavantazhe sociale (ne furnizojmë 280 familjet me rroba të përdorura dhe tekstile të tjera shtëpiake), dhe po zhvillojmë infrastrukturën për prodhimin e fibrave tekstile të ricikluara.

Retex punëson pesë gra nga grupet vulnerabël (gratë me aftësi të kufizuara, gra viktima të dhunës në familje dhe nëna beqare) dhe deri më tani në këtë program janë angazhuar mbi 20 gra, nga të cilat dy gra kanë fituar të drejtën e pensionit të aftësisë së kufizuar, gjë që është një sukses i madh për ekipin tonë të vogël.

Synimi im i radhës është të filloj prodhimin e fibrave të tekstilit të ricikluar dhe, në këtë mënyrë, të kompletoj të gjithë konceptin e depozitimit të mbeturinave të tekstilit dhe të punësoj më shumë gra nga grupet vulnerabël.

 

Marina Tucović, Qendra e Grave Uzice, menaxhere e programeve të grumbullimit dhe riciklimit të tekstilit