Njoftimet e një ‘dimri të tmerrshëm’ janë më të favorshme për ata që duan të portretizojnë menaxhimin e ardhshëm të vendeve (ose institucioneve) të tyre si detyrat më të vështira, të cilat do të trajtohen falë përpjekjeve dhe aftësive të tyre mbinjerëzore.

Voja Žanetić

Do të jetë një dimër i tmerrshëm.

Mund ta themi këtë, por vetëm me dy kushte: të dimë, në këtë moment, se cila mund të jetë e ardhmja, dhe të dimë se çfarë nënkuptojmë me termat “e tmerrshme” dhe “dimër”.

Dimër, si fillim. Ka patur disa të pakëndshëm. Si ai i vitit 1709 kur e gjithë Europa ngriu dhe qëndroi ashtu për muaj të tërë. Dhe këtu nuk nënkuptojmë Bashkimin Europian tashmë të ngrirë, i cili prej kohësh ka vënë në akull pranimin e anëtarëve të rinj nga Ballkani.

Jo, ne nënkuptojmë Europën e Luigjit XIV, për shembull, kushërira e të cilit, Dukesha e Orleanit, vuri në dukje në një letër se ajo kurrë nuk kishte parë një dimër që ngrin verën në shishe. Njëzet e katër mijë parizienë vdiqën atë vit, pa verë, nga të ftohtit. Ky është dimër.

Dhe tani për pjesën e tmerrshme: Sri Lanka nuk është më në gjendje të shlyejë kreditë e saj këtë vit. Shkollat dhe shumë zyra në këtë vend janë mbyllur për të mos shpenzuar karburantin, të cilin nuk e kanë – të gjitha furnizimet janë konsumuar. Dhe kjo nuk është edhe aq e tmerrshme sepse banorët e Sri Lankës – kur nuk kalojnë natën në pallatin presidencial, të zemëruar siç janë – mund të kthehen në shtëpi, ndryshe nga 5.6 milionë ukrainasit aktualë të regjistruar zyrtarisht që nuk e kanë më atë privilegj. . Ata janë refugjatë. Atje, kjo është e tmerrshme.

Dhe së fundi, çështja e së ardhmes. Për disa arsye, ajo u anulua dhe ia la vendin këtij hibridi të përkohshëm, në të cilin shekujt e mëparshëm, të ringjallur së fundmi bërtasin nëpërmjet mjeteve moderne të komunikimit. E kaluara e ardhshme, që ne mund ta kuptojmë këtë koncept të mrekullueshëm që po shpaloset para syve tanë në të tashmen, e riktheu në lojë imperializmin, mohimin e shkencës dhe mjekësisë, bestytnitë, konspiraciologjinë… Të thuash diçka ‘do të bëhet’ nuk do të thotë më asgjë, përveç një ringjalljeje të defekteve të harruara të historisë.

Por nëse “Do të jetë një dimër i tmerrshëm” nuk është vërtet një deklaratë e qëndrueshme, pse po e dëgjojmë atë gjatë gjithë kohës?

Ky shpjegim kërkon një kamion dhe disa dele.

* * * * *

Në kohën e bllokut socialist ekzistonte një mit për Radio Jerevan, një radio armene që, sipas legjendës, transmetonte batuta që mund të kuptoheshin si kritika inteligjente ndaj Bashkimit Sovjetik. Një nga ato shaka apokrife shpjegon se si pesëmbëdhjetë dele mund të transportoheshin në BRSS në një kamion që ka vend vetëm për dhjetë. “Së pari, ju ngjisni me forcë njëzet dele dhe më pas hiqni pesë në mënyrë që të tjerët të mendojnë se e kanë shumë më të lehtë”.

Është e pamohueshme që në muajt e ardhshëm goditjet e luftës me furnizimin me energji, drithëra dhe lëndë të para do t’i bëjnë problemet bashkëkohore pak më të mëdha sesa mungesa aktuale e Wi-Fi mjaftueshëm të shpejtë, ose mundësia e reduktuar e marrjes së boronicave për restorantet e bukura që i vendos ato në gjithçka dhe në çdo gjë. Është gjithashtu e padiskutueshme se, mbi bazën e krizës së përmendur, një numër i caktuar biznesi-shkabash të paskrupullta do të pasurohen pa asnjë mëshirë ndaj rëndimit të mjerimit tashmë të vendosur ose të shtuar të banorëve tashmë të varfër të globit.

Por, njoftimet për një ‘dimër të tmerrshëm’ janë më të favorshme për ata që duan të portretizojnë menaxhimin e ardhshëm të vendeve (ose institucioneve) të tyre si detyrat më të vështira, të cilat do të trajtohen falë përpjekjeve dhe aftësive të tyre mbinjerëzore. Ne pamë versionin fillestar të kësaj manovre në thelb të marketingut politik gjatë pandemisë (ende aktive); mbetjet e dramatizimit të llogaritur me sukses janë, për shembull, çelësat e makinës dhe apartamentit tonë, të cilët mund të kenë ende erë dezinfektuesi – antipode ndaj injorimit aktual të virusit dhe ekzistencës së tij.

Pra, ne kemi pasur tashmë mundësinë të testojmë metodologjinë e transportit të deleve të tepërta “Radio-Yerevan”. Dhe me këtë njohuri, ne duhet të marrim me pak kripë çdo njoftim për një ‘dimër të tmerrshëm’ të shqiptuar nga dikush, fati i pushtetit, zyrtar ose ndonjë tjetër hierarkik i të cilit varet nga një shqetësim artificial karrierist. Po, dimri me siguri nuk do të jetë si i mëparshmi. Por sasinë dhe cilësinë e vërtetë të ‘tmerrësisë’ së saj do ta zbulojmë vetëm në pranverë. Si ne ashtu edhe ata që shpërndajnë verbalisht ‘tmerret’ e ardhshme.

Mund të presim, as kjo nuk është aq e tmerrshme.