И колку допрва скапо ќе нè чини тоа што мислиме дека цивилизацијата се темели на селанките од градските билборди.          А не на госпоѓите од село.

Воја Жанетиќ

Најлудото нешто што може некому да му падне на памет е да почне некој сериозен воведник со два огласи за продажба на недвижности. Е па, за љубителите на лудоста, ова е момент кога такво нешто можат и да прочитаат. Огласите се, да нагласиме, вистински и активни, пронајдени се минатата недела во Србија (а истите можат да се најдат каде било во опкружувањето).

Повелете.

* * * * *

Прв оглас: „Село Вучиќ веднаш покрај Рача Крагуевачка на пат кон Крагуевац, преубаво и живо. Во него плац од 14 ари, со куќа, штала, амбари, помошни објекти… Погодно за започнување некаков бизнис, бидејќи покрај патот има вода и струја, а погодно и за живот. Можност и за докупување на ниви од 1.6 хектари за 70 евра по ар! Цена на домаќинството – 22.000 евра.“

Втор оглас: „Новоградба, Нов Белград, 84м2, 4.0: Луксузен комплекс кој на своите идни станари им нуди една сосема нова димензија на удобен семеен живот. При изградбата се користени најсовремени, врвни материјали. Станот се наоѓа на идеалниот трет кат, тространо е ориентиран. Во цената на станот е пресметано и гаражно место од 15м2 во гаражата од зградата. Цена 300.000 евра. Агенциска провизија за купувачот – 2%.“

* * * * *

Секоја расправа за селото, а и за жените на село – нешто со што се занимаваме оваа недела – можеме да ја завршиме така што ќе ги замолиме почитуваните читатели повторно да ги прочитаат горенаведените два огласи, потоа само малку да размислат и потоа уште еднаш да ги прочитаат и уште еднаш малку да размислат. Но, не е во ред ниту овде да заврши приказната, ниту на тоа размислување малку да не му се помогне.

Да, пред наши очи се судрија два различни и развојно спротивставени светови од времето во кое живееме. Светот во подем е оној градскиот, во кој се живее во најсовремени материјали и, замисли, на идеалниот трети кат. Селскиот свет, оној кој забрзано исчезнува е – како што вели неговиот огласен хроничар – добар за бизнис. А и за живот, додадено е онака скромно и попатно. Како што и доликува.

Во урбаниот свет, од билбордите кон нас, другите смртници, гледаат затегнати и фотошопирани „идеални“ жени, дотерани и естетски доработени според сите потрошувачки и себенегувачки стандарди. Во оној рурален свет, нема билборди (а ни улици), наместо нив, по патиштата распаднати од негрижа шпартаат ранобудечки и по цел ден земјоделски вработени жени, од кои не само што се бескрајно оддалечени салоните за убавина и фотографите со филтери, туку најчесто и градинките, училиштата, здравствените домови, поштите и банките. Во голем број случаи, од овие дами се далеку и младите години: селското население во просек значително остаре во изминативе децении. Домашните градови и гастербајтерските странства желни за работна сила ги одвлечкаа и младите луѓе и младите семејства далеку од тешкиот и слабо платен селски живот. Селото е, главно, старо, па така и жените во него.

На сето наведено не помагаат ниту гравот од Киргистан, компирот од Холандија, унгарскиот грашок, кинескиот лук, турскиот лешник, зелената салата од Италија, јаболките и крушите од Полска… Сè помалку има нешта што би можеле да се произведат на селата во опкружувањето, а да не се веќе поевтини некаде во големиот свет, поради субвенции или технологии. Всушност, веќе не се прашуваме како кој – вклучувајќи ги и жените – живее на село, туку како селото е воопшто живо.

* * * * *

Овој воведник ќе го завршиме со банална и болна пресметка. Квадратен метар од стан во онаа градска новоградба, без агенциска провизија, е поскап 250 пати од квадратен метар од домаќинство во едно село, а 5100 (пет илјади и сто, со букви) пати од квадратен метар обработлива почва во близина на тоа село. Некаде помеѓу овие две цифри сигурно се наоѓа и нумеричка ознака за тоа колку пати животот на жените кои живеат на село, во опкружувањето кое за секоја држава живот значи, е потежок од сè што може да се замисли во и за животот. И колку допрва скапо ќе нè чини тоа што мислиме дека цивилизацијата се темели на селанките од градските билборди.

А не на госпоѓите од село.